LEIDEN - 'Kunnen we een beetje verdedigen, of kunnen we verdedigen?, stelde Toon van Helfteren een retorische vraag na de eclatante zege op Matrixx Magixx (94-62) en de overtuigende plaatsing voor de halve finales van de play-offs. De coach van Zorg en Zekerheid glom van trots.

En terecht, want wat zijn mannen in de feestende Vijf Meihal hadden laten zien was van grote klasse. Na een moeizame start (5-13) kwam de Leidse ploeg op stoom en blies die pas af, toen Magixx voor dood op het parket lag.

 

Dat was na drie kwarten, want nadat Zorg en Zekerheid nog voor het einde van het eerste kwart orde op zaken had gesteld (18-18) denderde de ploeg over het machteloze Nijmegen heen. Kwarten van 18-4 en 30-10 zijn maar zelden vertoond op dit niveau en in deze fase van het seizoen. Sterker nog, cijferkanon Jacob Bergsma kon in de historie geen enkel tweede kwart ontdekken, waarin een ploeg slechts vier punten had gescoord. Zes was tot nu toe het (ondermeer door Matrixx gedeelde) dieptepunt. De 32 punten, die er voor Matrixx na dertig minuten op het scorebord stonden waren een evenaring van het diepterecord.

 

Toon van Helfteren zei het al eerder: verdedigen kun je - als het moet - veertig minuten lang op hetzelfde niveau. Dat wordt dan meestal ingegeven als het aanvallend wat moeizaam loopt. De Delftenaar heeft de 70-puntengrens voor de tegenstander zo ongeveer als heilig verklaard. HoU je de opponent daar onder, dan moet je op eredivisieniveau een wedstrijd kunnen winnen. Voor Matrixx zaten er zaterdagavond niet meer dan 62 punten in het vat. Niet helemaal toevallig ook het totaal van de ploeg van Michael Schuurs in de eerste wedstrijd in de serie van donderdag en ook in oktober, in de tweede wedstrijd van het reguliere seizoen.

 

Uiteraard was, net als donderdag, het oog vooral gericht op Torey Thomas, de motor van de Gelderse ploeg. In eigen hal werd hij vernederd door Danny Gibson en zonodig opgevangen door Jeroen Slor en Conor Grace. Het was daarom geen verrassing dat Van Helfteren voor dezelfde tactiek koos. En weer ging de kleine Amerikaan van Matrixx onderuit. Hij was vrijwel onzichtbaar en kwam - na zijn vier punten van donderdag - nu niet verder dan zeven punten, waarvan vier uit vier vrije worpen. De 'lijn' was tenslotte de enige plek waar hij geen Leidse speler tegenkwam...

 

Torey Thomas en het verdedigen van de high-low post, de favoriete aanval van Matrixx, dat met lange mannen als James Hughes en Markel Humphrey daar de spelers voor heeft in combinatie met een paar schutters. In het begin had Zorg en Zekerheid Leiden het even moeilijk met vooral James Hughes. Hij scoorde in de eerste vijf minuten twee keer en moest ook nog eens twee keer onreglementair worden afgestopt met vrije worpen als gevolg. Het leidde tot een wenkbrauwfronsende 5-13 achterstand, omdat er ook nog twee driepunters vielen. Eentje van Humphrey en eentje van Thomas, die toen natuurlijk nog niet kon bevroeden dat het zijn enige veldscore in de wedstrijd zou zijn.

 

Toon van Helfteren vluchtte begrijpelijk in een time-out om nog eens duidelijk te maken wat de bedoeling was in de verdediging. Achteraf kon hij er om lachen. 'We hebben deze week op de training die verdediging heel vaak doorgenomen. Misschien heb ik het wel een beetje onduidelijk uitgelegd, want sommige spelers dachten dat we zone moesten spelen, terwijl anderen in de man-to-man bleven staan.'

 

De bijscholingscursus van één minuut was voldoende. Zorg en Zekerheid Leiden begreep precies wat de bedoeling was, sloot de bucket hermetisch af en ging op jacht naar Matrixx. Jeroen Slor deed dat met een heerlijk dunk op assist van Ronny LeMelle, Conor Grace (prima aan beide kanten van het veld met veertien punten tegen honderd procent) deed een duit in het zakje en Danny Gibson rondde een aanval, waarvoor na een uitbal maar vier seconden de tijd was, af met zijn eerste van in totaal vier driepunters.

 

Eigenlijk was in de laatste minuten van dat eerste kwart al te zien dat Matrixx zich geen raad wist met de Leidse verdediging. Bobby Davis liep zijn derde fout op en Jeroen Slor scoorde in de buzzer, dit keer op aangeven van Gibson. Het bleek de opmaat voor een bijzonder twee kwart, dat werd geopend met een driepunter van Conor Grace, die direct daarop met een beetje mazzel een passje van Johan Kuijper kon omzetten in twee punten.

 

Nikki Hulzebos leek Matrixx weer in het juiste spoor te zetten met twee scores, maar het bleek slechts voor Zorg en Zekerheid Leiden het sein voor een soort stampede, waaruit de Nijmeegse ploeg hoestend en proestend opstond toen de stofwolken waren gaan liggen. Negen minuten duurde het bombardement en van 25-22 werd het in één ruk 45-22, een run van 20-0 dus.

 

Op dat moment was de wedstrijd voorbij. Leiden scoorde er lustig op los en de herinnering kwamen boven aan de wedstrijd, die beide ploegen op 21 november vorig jaar in de Vijf Meihal speelden. Ook toen werd Matrixx volledig onder de voet gelopen en mocht de ploeg het zwaar geschonden gelaat nog wat oppoetsen om bij 86-65 de bus in de duiken. Nu kregen Michael Schuur en zijn mannen aanvankelijk geen kans om iets terug te doen. Pas in het vierde kwart streek Toon van Helfteren zijn hand over het hart.

 

Michael Flowers, Henry Bekkering en Nikki Hulzebos konden het nog opbrengen om aanvallend iets te laten zien, maar de rest had de handdoek al ruimschoots in de ring gegooid. Van Helfteren haalde in het vierde kwart stuk voor stuk zijn Amerikanen naar de kant. Mick Burger en Terry Sas kregen, na hun blessures, de kans om wat wedstrijdritme op te doen. Nou ja, zoiets dan, want van een wedstrijd was al lang sprake meer.

 

Met Conor Grace als enige hulp van 'buitenaf' maakten Nederlandse spelers de tijd vol, de laatste twee minuten zelfs zonder de Ier die na zijn tweede driepunter zijn vijfde fout opliep. Terry Sas, Joey Schelvis en weer Sas hadden het laatste woord in een wedstrijd, die Leiden nog lang zal heugen. In de Vijf Meihal barstte het feest los. Zo zeer zelfs, dat het volgens 'oorgetuigen' tot in de Hoge Mors te horen was.

 

Met de plaatsing voor de halve finales is het Leidse seizoen natuurlijk al meer dan geslaagd met uiteraard vooral de bekeroverwinning, de belangrijkste persoonlijke prijzen (mvp Danny Gibson, coach van het jaar Toon van Helfteren) en de topscorerstitel van Gibson. Maar uiteraard is de vraag of er nog meer in het verschiet ligt.

 

Dat meer bestaat dan uit een goede prestatie tegen GasTerra in de halve finales, die zaterdag beginnen met een uitwedstrijd in Groningen. Natuurlijk wil de ploeg nog meer, maar Van Helfteren beschouwt vanaf nu elke wedstrijd 'als een feestje'.

 

JAN VAN DER NAT

Meer nieuwsberichten